De KNVB rouwt om overlijden Johan Neeskens

Zondag 6 oktober. Een herfstdag die zonnig begint. Totdat het bericht uit Algerije ons bereikt dat Johan Neeskens is overleden. Johan verbleef in Algerije voor het project WorldCoaches van de KNVB. Woorden schieten tekort voor dit enorme, plotselinge verlies. In gedachten zijn we bij zijn vrouw Marlis, zijn kinderen, familie en vrienden. De wereld neemt niet alleen afscheid van een begenadigd sportman, maar vooral van een betrokken, gedreven en prachtig mens.

Schermopname _594_

Als speler was Johan Neeskens actief bij Ajax, Barcelona, bij clubs in de Verenigde Staten. Hij eindigde zijn loopbaan in Zwitserland, waar hij tot de dag van vandaag het grootste deel van het jaar woonde. Als trainer reisde hij ook de wereld rond; Zwitserland, Australië, Spanje, Nederland, Turkije en Zuid-Afrika.

De geboren Heemstedenaar kwam 49 keer uit in het Nederlands elftal. Op het middenveld was hij een echte aanjager. Ging elk duel vol aan, gaf nooit op, bestreek het hele veld, dook veelvuldig in het vijandelijke strafschopgebied op en scoorde met regelmaat. Hij was geliefd in Amsterdam, Barcelona, New York en de rest van de wereld. En vooral trots op het feit dat hij elf jaar lang het Oranjeshirt droeg.

Johan Neeskens debuteert op 19-jarige leeftijd in de EK-kwalificatiewedstrijd tegen Oost-Duitsland. In Dresden wordt het Oranje van bondscoach František Fadrhonc die 11e november 1970 met 1-0 verslagen. Na dit optreden in Dresden volgen voor Neeskens nog 48 optredens in Oranje. Steeds begint hij in de basis. Hij is zeventienmaal trefzeker voor Nederland, waarvan zeven keer vanaf de penaltystip.

Zijn beroemdste treffer vanaf de 11 meter staat in het collectieve geheugen van ons land gegrift. De WK-finale 1974 in München tegen West-Duitsland. De wedstrijd was net een minuut oud toen scheidsrechter Jack Taylor na een overtreding op Cruijff de bal op de penaltystip legde. De Nees schoot hem – naar later blijkt voor het eerst en laatst in zijn carrière - dwars door het midden hard in. "Niet altijd wint het mooiste voetbal", zegt hij later over de verloren WK-finale van 1974. "Maar het is voor mij ongelooflijk dat mensen, overal ter wereld, nu nog steeds over dat Nederlands elftal praten. Het beste en mooiste voetbal, het totaalvoetbal."

Ook bij het volgende WK dat vier jaar later in Argentinië plaatsvindt, grijpt Oranje in de finalewedstrijd tegen het thuisland weer naast de wereldtitel.

Na zijn meer dan indrukwekkende carrière als speler die hem op allerlei plekken in de wereld bracht, werd hij clubcoach, coach van nationale jeugdteams en assistent-bondscoach onder Frank Rijkaard. Maar bij de KNVB werd Johan Neeskens op latere leeftijd vooral ook de vaandeldrager van KNVB WorldCoaches.

Dit project, waarvoor hij de hele wereld overvloog om coaches in lage en middeninkomenslanden op te leiden tot coach en waarbij via het voetbal instrumenten worden aangereikt voor een beter leven, was hem op het lijf geschreven. Op het veld staan met andere voetballiefhebbers vanuit de gedachte om samen iets moois te bereiken, dat was Johan Neeskens ten voeten uit.

Johan Neeskens was na zijn indrukwekkende spelerscarrière actief als coach.
Binnen het veld als speler en later buiten het veld als coach stond hij bekend om zijn onverzettelijkheid. Maar degenen die het geluk hadden om Johan Neeskens beter te leren kennen, zagen vooral ook een wereldburger en een zachtaardige familieman die trots was op zijn kinderen en kleinkinderen en die tot op het allerlaatst met zijn liefde voor het voetbal anderen wist te raken.

Interviews gaf hij zelden. De voormalig stervoetballer prefereerde een leven in de luwte. In maart van dit jaar was hij wel onderdeel van een reünie van het Nederlands elftal dat in 1974 de WK finale speelde die ons land als voetballand op de kaart zette. De spelers van toen bezochten Duitsland-Frankrijk in Frankfurt. Tijdens een interview daar gaf hij in een notendop zijn voetbalvisie weer: “Het collectief, dat is waar alles om draait. Je hebt elkaar allemaal nodig op het veld. Kampioen kun je alleen worden als team. Er is maar één ster en dat is het team."

Johan Neeskens is 73 jaar geworden.