Maak kennis met Frenkie de Jong

Op de site van ESPN brengt men in aanloop naar het EK iedere dag twee spelers van het Nederlands elftal onder de loep. Dat doet men via achtergrondstukken, portretten en analyses en op deze manier leer je de spelers beter kennen.
In deze aflevering maken we kennis met Frenkie de Jong.

Het roodblauw van Barcelona. Van oudsher dé buitenlandse voetbaldroom van elke landgenoot. De lange en roemruchte geschiedenis van Nederlandse Barça-uitblinkers is welbekend. En maakt het ook niet meer dan logisch dat de beste voetballer die ons land te bieden heeft momenteel voor de Catalaanse grootmacht uitkomt.

Maar zoom met iets meer detail in op de huidige situatie van Frenkie de Jong bij Barcelona, en de scheurtjes zijn zichtbaar. Hoewel de middenvelder nog steeds enorm gewaardeerd wordt in Spanje, lijkt het op basis van voetbalinhoudelijke argumenten onwaarschijnlijk dat De Jong zijn gehele carrière in Camp Nou blijft spelen. Vijf redenen zijn hiervoor aan te dragen.

I. Financiële situatie
Geld en Barça. Het is de laatste tijd een moeizaam huwelijk. Clublegende Xavi verspeelde zijn verrassende aanblijven als hoofdtrainer door nèt iets te eerlijk te zijn over de financiële situatie van Barcelona. Nadat Xavi had gesuggereerd dat de huidige geldproblemen bij zijn club ervoor gaan zorgen dat de kloof met eeuwige rivaal Real Madrid zal groeien, toonde president Joan Laporta zich keihard. Clubicoon of niet, de samenwerking met Xavi werd kort na deze uitspraken alsnog beëindigd en met Hansi Flick krijgt De Jong zijn vijfde hoofdtrainer in vijf jaar tijd.

Waar clubpresident Laporta nog altijd naar buiten toe wil uitdragen dat Barcelona een hoofdrolspeler is op de internationale transfermarkt, is die status op basis van feiten geenszins hard te maken. Via welke route je de huidige financiële situatie van Barça ook bekijkt - schuld, transferuitgaven, winstbalans, salarishuis of speelruimte binnen de Financial Fair Play-regels - de conclusie blijft hetzelfde. De Catalaanse formatie zal de komende tijd voorzichtiger met zijn geld moeten omspringen. Ook met de grootste muziekgigant op aarde als sponsor.

In de vijf seizoenen die De Jong tot dusver bij Barcelona speelde, eindigde het Champions League-avontuur van zijn ploeg respectievelijk in de kwartfinale, achtste finale, groepsfase, groepsfase en kwartfinale. Wil De Jong meedingen naar titel van 's werelds beste middenvelder, dan zal hij vaker aanwezig moeten zijn in de beslissende topduels in de eindstrijd op het miljardenbal. En in een wereld met vermogende concurrenten als Real Madrid, Manchester City, Liverpool, Arsenal, Bayern München en PSG lijkt het sterk de vraag of Barça zonder mega-uitgaven weer tot de onbetwiste top van het internationale clubvoetbal gaat behoren.

II. Zeldzaam profiel
Wie Frenkie de Jong beticht van te weinig 'aanvallend rendement', lijkt het huidige topvoetbal in de kern niet te snappen. In de aanvallend belangrijkste taak die de Nederlander heeft - het spel voorwaarts verplaatsen in de opbouw - behoort hij namelijk op meerdere fronten tot de buitencategorie. Daar zijn de cijfers zeer duidelijk over.

Uiteraard is zijn grootste kwaliteit nog altijd zijn dribbelvermogen. Geen middenvelder in de top komt vaker zelf onder de druk uit door een directe tegenstander te passeren. In de grote vijf topcompetities leidt De Jong dit seizoen alle middenvelders in indribbelacties die het spel minstens 10 meter in voorwaartse richting verplaatsen.

Maar ook als passer behoort De Jong tot de wereldtop qua aanvallende impact in de spelopbouw. In La Liga laten alleen passing-maestro's Toni Kroos en Luka Modric meer aangekomen passes noteren die het spel minstens 10 meter in voorwaartse richting.

De vermogende topclubs kunnen een middenveldstype dat dusdanig betrouwbaar is in twee van de moeilijkste facetten van het spel er altijd goed bij hebben. Vandaar dat de markt voor De Jong imposant en breed zou zijn, als hij serieus wil kijken naar opties elders om zijn loopbaan voort te zetten.

III. Twee kapiteins op één flank
Sinds zijn doorbraak bij Ajax heeft rechtspoot De Jong een voorkeur voor een werkgebied in de linkerhelft van het veld. Ook bij Barça is hij op zijn best als hij in de linker halfruimte - de strook van het veld tussen de buitenbaan en de as - zijn typerende acties kan maken.

In Catalonië levert die voorkeur een filevorming op. Want ook Pedri, de beoogde dirigent voor het komend decennium bij Barcelona, werkt het liefst in de linkerhelft van het veld. Tel daarbij op dat de veelvuldig inzakkende João Félix (een huurling die aangegeven heeft te willen blijven bij Barça) ook de linkerflank prefereert, en het wordt wat druk qua spelbepalende types in de linkerhelft van de ploeg.

De blessuregevoeligheid bij Pedri heeft er vooralsnog voor gezorgd dat deze overlap geen al te groot probleem veroorzaakt in de middenveldshiërarchie in Camp Nou. Maar bij een volledig fitte selectie zal een van de twee spelmakers moeten inbinden, en in een zone komen te spelen die niet zijn voorkeur geniet.

Op de andere creatieve positie op het middenrif moet dan weer rekening gehouden worden met de ontwikkeling van toptalenten Gavi en Fermín López. Ook zij lijken de komende seizoenen flink wat speelminuten te krijgen.

IV. Geen pure '6'
Ook op een andere middenveldspositie is er een ietwat ongemakkelijke situatie ontstaan bij Barcelona. De troonopvolging van controleur Sergio Busquets, inmiddels ploegmaat van Lionel Messi in Miami, is namelijk niet goed ingevuld. Voor teruggekeerde oud-jeugdspeler Oriol Romeu lijkt de meest defensieve rol op het Barça-middenrif net iets te hoog gegrepen, terwijl de noodgreep met verdediger Andreas Christensen op de nummer 6-positie ook van tijdelijke aard lijkt.

De verleiding is dus groot om met De Jong te experimenteren in de Busquets-rol. Geen ideale situatie. De Nederlander bereikt langzamerhand zijn piekjaren als topsporter. Om die komende topseizoenen te vervullen in een tactische rol die hem niet perfect ligt - minder vrijheid voor dribbelacties, meer defensieve arbeid - lijkt een scenario wat De Jong zou willen voorkomen.

V. Tweede viool?
Waar de Spaanse landstitel van vorig jaar en de gouden generatie aan nieuwe talenten uit de jeugd tot terecht optimisme hebben geleid bij Barça, blijft de aanwezigheid van Real Madrid een probleem vormen.

Jude Bellingham is pas 20 jaar oud. Eduardo Camavinga is 21, Viniciús Júnior en Rodrygo 23 en ook Federico Valverde en Kylian Mbappé (beiden 25) hebben in theorie hun beste jaren nog in het vooruitzicht. De kans dat Barcelona een poos lang tweede viool moet spelen in eigen land is dus niet uitgesloten. Zeker nu er voorlopig geen mega-uitgaven gedaan kunnen worden om het gat met De Koninklijke te dichten.

Kortom, deze variatie op de welbekende combi 'Nederlandse topper bij Barcelona' blijkt bij nadere inspectie minder een droomhuwelijk dan je aanvankelijk zou denken. Het maakt de situatie voor Frenkie de Jong bij Oranje een stuk overzichtelijker. Dáár is hij immers de onomstreden sterspeler.

Foto: Instagram Frenkie de Jong