In Oranje Uitgelicht brengt ESPN in aanloop naar het toernooi elke dag Oranje-spelers onder de aandacht. Via achtergrondstukken, portretten en analyses leer je alle EK-gangers beter kennen. Met in deze aflevering aandacht voor Stefan de Vrij.
Het was me het jaartje wel voor De Vrij. Ups en downs genoeg voor de inmiddels 32-jarige verdediger. Een rechtszaak waarna sportmanagementbureau SEG de Internazionale-voetballer uiteindelijk 5,2 miljoen euro schadevergoeding moest betalen, kampioen worden in Italië met club Internazionale, maar ook een zekere basisplaats kwijtraken bij de Nerazzurri.
Ook bij Oranje lijkt De Vrij lang niet meer zeker van een plekje bij de eerste elf. Sterker nog, in veel ideale opstellingen krijgt Matthijs de Ligt de voorkeur boven zijn collega-verdediger. Tijdens het WK van 2022 moest De Vrij ook al toekijken. Toen kreeg Jurriën Timber de voorkeur.
Het afgelopen jaar laat zien dat er weinig zo veranderlijk is als het leven van een voetballer. Nou is veranderlijk sowieso een term die bij de carrière van De Vrij past. De geboren Ouderkerker ging in 2014 van Feyenoord naar Lazio. De dan 22-jarige Feyenoorder lijkt in bijna niks meer op de huidige ervaren kracht in het hart van de defensie van een Europese topclub. Mede omdat hij helemaal niks aan het toeval overlaat.
Team De Vrij
Een diëtist, een personal health coach en een analist. Het is slechts een greep van de mensen die De Vrij om zich heen heeft verzameld. Loran Vrielink was jarenlang de analist die samen met de leergierige speler beelden bekeek. Vrielink richtte het bedrijf Tactalyse op. Een bedrijf dat spelers en trainers individueel analyseert om ze te helpen hun volledige potentieel te bereiken. In zijn Lazio-tijd zocht De Vrij de oud-basketballer na elke wedstrijd op om alle momenten te analyseren.
“Inmiddels werk ik samen met Cody Gakpo en Donyell Malen, maar doet De Vrij de analyses bij Inter”, zegt Vrielink. “De Vrij was wel een van de eersten die mensen om hem heen verzamelde om op die manier zoveel mogelijk uit zijn carrière te halen. Toen hij van Feyenoord naar Lazio vertrok, was het nog een andere voetballer. Wij hebben geprobeerd om zijn spel wat te veranderen."
Vrielink gaat verder: "Journalist Michiel de Hoog omschreef het al eens. De Vrij verdedigt door gevaar onschadelijk te maken. Maar hij kan het inmiddels ook subtieler: door te voorkomen dat er gevaar ontstaat. Hij stopt dus niet één individuele aanvaller, maar hij stopt een hele aanval. Dus voordat er gevaar ontstaat, weet hij al hoe en waar hij moet staan. De Vrij had dat heel snel door omdat hij zo cognitief slim is."
Filippo Conticello is de Inter-watcher van de Italiaanse sportbijbel La Gazzetta dello Sport. Hij maakte de transformatie van De Vrij van dichtbij mee.
“Toen De Vrij in Italië kwam, was het een typische Nederlandse verdediger. De traditie van het Nederlandse voetbal is nou eenmaal niet zo verdedigend. Jullie vinden het belangrijker om de bal te hebben en druk te zetten. Hij heeft het verdedigende aspect geleerd in Italië. Hij had ook geweldige meesters in Antonio Conte, waarmee hij zijn eerste Scudetto won. Onder hem is De Vrij veel beter geworden. Mede daardoor heeft hij én het Nederlandse voetbal én het Italiaanse voetbal onder de knie. Dat is perfect. Die twee tradities die samenkomen.”
Hoe dat eruitziet, omschrijft analist Vrielink als volgt. “In Nederland hebben we het altijd over ballen afpakken. In Italië gaat het veel meer over hoe je die bal afpakt. In Nederland gaat het ook altijd of iemand goed of slecht heeft verdedigd. Als je voorbij wordt gespeeld, heb je het hier niet goed gedaan en anders heb je het goed gedaan. Dat is zo zwart-wit-denken. Het heeft bijvoorbeeld met nog zoveel lichaamsoriëntatie en voetenwerk te maken of je een succesvolle actie maakt of niet", zegt Vrielink.
Hij vervolgt: "We hebben het in Nederland veel over dat Virgil van Dijk nooit voorbij wordt gedribbeld. Maar als je altijd naar achter loopt, dan word je inderdaad niet voorbij gedribbeld. Je ziet dat een aantal spelers dan toch gewoon kunnen scoren. Wat is dan de looplijn terug naar je eigen goal? Dat zijn ook dingen waar wij met De Vrij veel mee bezig geweest. Ze weten in Italië veel beter wanneer je moet instappen bijvoorbeeld.”
Il Muro
Ondanks dat De Vrij dus lang niet altijd meer zeker is van een basisplaats, is Conticello onder de indruk van de Nederlander. “Voor mij behoort hij tot de beste vijf verdedigers in Italië. Misschien is Bremer van Juventus wat sterker en misschien is Riccardo Calafiori wat technischer, maar De Vrij behoort tot de top.”
De fans van Internazionale zijn het eens met Conticello. Il Muro ('de muur') zoals De Vrij liefkozend genoemd wordt door de Interisti zijn fan. “Hij heeft veel prijzen gewonnen bij Inter en hij maakte een aantal cruciale doelpunten voor de club. Daarbij vinden de mensen het hier mooi dat hij piano speelt en zo intelligent is. Het is niet makkelijk voor een Nederlander om zo snel zo goed Italiaans te leren”, zegt Conticello met de bekende Italiaanse handgebaren.
“Geloof me, hij spreekt de taal erg goed. Als ik hem interview, wil hij dat in het Italiaans doen. Ik denk ook dat hij een langere carrière kan hebben dan de gemiddelde voetballer door zijn intelligentie.”
Basisplaats onzeker
Ondanks de lof die de twee kenners overhebben voor De Vrij, is het dus nog maar behoorlijk de vraag of hij ook in de basis begint dit EK.
“We hebben bij Oranje spelers die heel goed zijn in bepaalde dingen waar wij vooral veel waarde aan hechten”, zegt Vrielink. “Stefan heeft bepaalde kwaliteiten, vooral in het tactische opzicht denk ik. Ook technisch is hij op topniveau. Fysiek is hij dan wel weer minder dan bijvoorbeeld Van Dijk, die tactisch minder sterk is. Elke speler heeft zijn eigen kwaliteiten. Je zult ook verschillende dingen nodig hebben tijdens het toernooi. De Vrij leest het spel zo goed, dat hoor ik ook van andere spelers. Daarom gaat hij vast een bijdrage hebben tijdens het EK.”
“Koeman is een gelukkig man”, zegt Conticello. “Nederland heeft zoveel goede verdedigers, het kan het EK winnen. Het zou me daarom ook niet verbazen als De Vrij niet in de basis staat. Virgil van Dijk is een superster en Matthijs de Ligt is nog altijd een geweldig talent. Toch houd ik vertrouwen in De Vrij. Als hij het afgelopen seizoen speelde voor Inter, was hij geweldig.”
Hoogleraar
Beide heren zijn het er dus over eens dat we bij het Nederlands elftal voorlopig nog wel kunnen genieten van De Vrij. Door zijn toewijding, intelligentie en mentaliteit zullen de toekomstige bondscoaches voorlopig niet om de naam van de verdediger heen kunnen. Vrielink en Conticello maken duidelijk dat we hier niet zomaar met een persoon te maken hebben.
De Vrij is uniek en een voorbeeld voor een hele volgende generatie verdedigers. De hoop is dan ook dat de voormalig leerling van de Hollandse school – die cum laude afstudeerde aan de Italiaanse universiteit voor het verdedigen – doorgaat in zijn vakgebied. Hoogleraar De Vrij is een combinatie van het beste van twee werelden.
Het voetbalgogme van de Nederlander en de passie voor het verdedigen van de Italiaan. Alsof Rembrandt van Rijn en Leonardo Da Vinci samen een schilderij maken. Áls we De Vrij zo gek krijgen om na zijn carrière als speler door te gaan in de voetballerij, dan is het verdedigersgilde van Nederland voor de komende decennia veilig.